Lauwersoog

We zijn weer terug in Nederland en hebben op veel plaatsen geen of zeer beperkt internet. Ook komen we op meerdere plaatsen mensen tegen die we kennen en dan ga je savonds niet in je eentje achter de laptop om verhaaltjes in te tikken. Kortom, het blog is er de laatste tijd een beetje bij ingeschoten, excuses daarvoor. Hier de voorlopig laatste aflevering.

Vrijdag 24juli 2015, Borkum Lauwersoog 37 nM
We willen met afgaand tij bij Borkum naar buiten, met de ebstroom mee door het Huibertgat en dan met opkomend tij door het Westgat naar binnen naar Lauwersoog. We hebben een vaarplan gemaakt met daarin de afstanden, hoe laat we dan waar moeten zijn om de stroom mee te hebben. Dat betekent om 5 uur in de morgen de trossen los (zien we de zon opkomen!) , om 11.00 bij de ingang van het Westgat (27nM) en dan zijn we rond 13.00 in Lauwersoog. De wind staat tot en met het Westgat in de goede richting zodat we kunnen zeilen. Helaas wel weinig wind zodat we daarnaast motorondersteuning nodig hebben om de snelheid van 4 knopen te halen, nodig om op tijd bij het Westgat te zijn om daar geen stroom tegen te krijgen. Maar dan neemt , i.t.t. de voorspelling de wind zelfs toe en kan de motor uit. Heerlijk nog even de rust van wind en Wad, zonder motor geknor. En dan ja.....bericht over de telefoon, dat kinderen en kleinkinderen al in Lauwersoog zijn.....Het laatste stukje is recht in de wind, gaan we dan kruisen....? Nee hoor, hup de motor aan, gaat sneller .......Half één varen we Lauwersoog binnen en worden we heel hartelijk en warm onthaald door 2 kleinkinderen, dochter en schoonzoon, die daar ook al liggen met hun zeilboot.
We zijn na 8 weken weer terug in Nederland. Nog zeker geen einde van onze vaarvakantie, we gaan nog een paar weken genieten van de Nederlandse vaarwateren. Wel voorlopig het eind van de blogverslagen van onze reis van dit jaar.

Borkum

Donderdag 23-7-2015
Juist-Borkum 15nM
De haven van Juist, prachtige nieuwe haven, maar tegelijk een droevig gezicht, hoe het verzand is....alle schepen die uren in een modderbad liggen, wat jonge eendjes , die op hoge pootjes daartussen door lopen....
Onze geplande vertrektijd was 14.00 uur maar om 13.00 liggen we nog droog in de modder. Dan komt het water ineens snel opzetten en even voor tweeën staat het water tot aan de waterlijn maar zit het roer, en dus de kiel, nog onwrikbaar in de modder. Ik zet de achterlandvast op de lier en draai cm voor cm de boot op de lier door de modder langs de vingersteiger naar achter. Dat gaat steeds makkelijker, enerzijds doordat de boot in een dieper gedeelte komt en anderzijds en vooral doordat het water nog steeds stijgt. Zo lukt het om 14.05 de laatste landvast los te gooien en weg te varen. Buiten op het wantij is het intussen diep genoeg en kunnen we zonder problemen via het Nordland Fahrwasser naar de Memmert-Balje komen. Vandaar naar het wantij in het Borkumer Wattfahrwasser en zo naar Port Henry, de glorieuze naam van de ernstig vervallen jachthaven van Borkum. Het zeer positieve aan deze jachthaven is naast de bescheiden tarieven, een havenrestaurant waar in een gemoedelijke vriendelijke sfeer, ouderwets lekkere biefstukken en andere gerechten geserveerd worden tegen een fatsoenlijke prijs. In meerdere opzichten een genot om te vertoeven.

Juist

Woensdag 22-7-2015 Baltrum-(Norderney)-Juist 9,4+11,4 nM

We willen met het vroege tij naar Norderney en dan met het middagtij door naar Juist. Dat betekent om 5 uur van wal, om 6 uur over het wantij, Norderneyer Wattfahrwasser, en om 7 uur leggen we aan in een vrije box op Norderney. Mooi tijd om even Norderney in te lopen en nog een paar kleine boodschappen te doen.

Om 12 uur zijn we klaar om weer verder te gaan, we gooien los en zetten koers naar Juist. Tussen Norderney en Juist moet je een flink eind naar buiten en dan het geultje naar het wantij, Memmert wattfahrwasser, in. Tegelijk met ons zijn daar ook nog een vrachtboot en een Ferry, die kiezen gelukkig een iets andere route, alleen de vrachtboot moeten we wel even voor wijken.

In de geul naar het wantij verschijnt op enig moment een eindje achter ons een vrachtboot. Margaretha vraagt zich af of die ons op gaat lopen. Ik zeg, dat denk ik niet want dat soort boten gaat niet over een wantij. Alleen, naar Juist kun je alleen komen via één of meer wantijen, en inderdaad, het is de ferry naar Juist die vlak achter ons de geul uitgaat en verder zijn eigen route kiest. We zien hem wel een paar keer scherp van koers veranderen dus heel simpel gaat het niet.

Ook de vrachtboot naar Juist moet langs de prikken over het wantij

In de haven van Juist vallen we volledig droog

Baltrum

Maandag 20 juli 2015 Langeoog-Baltrum

Het tij loopt voor ons pas rond de middag dus we hebben s-ochtends tijd om voor vertrek eerst nog even naar het dorp te lopen. 2,5km. Een echte badplaats, wel leuk en heel veel leuke winkeltjes en ook veel terrasjes voor een kop koffie met wat er bij. De sfeer is sportief, gezellig en vriendelijk.

Om 11.00 gooien we los en zoeken onze weg langs de prikken naar Baltrum.

Zeehonden op de plaat bij Baltrum

 Het wantij levert geen probleem op, in Baltrum zijn volgens de gids weinig passantenplaatsen maar onze eerste indruk is dat je bijna overal kunt liggen. Als we een vrije plek in willen schuiven wordt er hard geroepen "besetzt" , dan roept een Nederlander ons aan en wijst een vrije plek. Naderhand merken we dat de bordjes gast/besetzt op de steiger liggen en vanaf het water eigenlijk niet te zien zijn, je moet het maar weten. In Baltrum blijven we 2 nachten, dat levert een dag voor boodschappen, een wasje en een wandeling over het eiland met een stop bij cafe Kluntje. Bijzonder sfeervol en erg lekkere hausgemachte torte in vele variaties. Naast Kluntje zit een glaskunstenares waar we gaan kijken. Joostje even buiten aan een bank gebonden. Er liggen mooie sieraden en de man van de winkel weet er veel bij te vertellen. Een Amoniet van 100 miljoen jaar oud, in een zilveren hanger ligt op Margaretha te wachten, die hang ik haar om en mag ze meenemen, nadat ik hem betaald heb. Als we buiten komen kijkt Joost niet naar ons, maar is gebiologeerd door een konijntje dat 3m bij haar vandaan in het gras zit. De bank, waar zij aan vastgebonden zit,blijft staan!

Eind van de middag staat ineens Gonnie naast de boot, ze zijn vanmiddag aangekomen. S-avonds gaan we even op de koffie.

Als we vroeg van Baltrum vertrekken zien we de zon opkomen boven het eiland

Langeoog

Zondag 19-7-2015. Spiekeroog-Langeoog 8,9nM

Zaterdag was een rustdag, boodschappendag en wandeldag op Spiekeroog. Vooral ook omdat de westenwind recht tegen is als je naar Langeoog wilt. Zondag begint met een bescheiden regenbuitje en wij met rustig opstaan en uitgebreid ontbijtje. Gezien het tij kunnen we op zijn vroegst om 12 uur weg. Wel moeten we voor 10 uur de "bad"kaart inleveren, anders zijn we onze  10€ borg kwijt. Daarna heb je geen toegang meer tot het sanitair. Dat is op Spiekeroog even niet zo handig. In veel havens koop je die kaart en lever je hem weer in via een automaat. In Spiekeroog loopt dat via de havenmeester persoonlijk, die er slechts af en toe op onregelmatige momenten is.

Langs de prikken over het wantij

Om 12.00 gooien we los, samen met nog een stuk of vier schepen. In het zeegat hebben we dik 2,5 knoop stroom tegen, en met de 6 knopen wind die er zijn komen we daar niet tegen in. Motortje dus maar even bij. In de geul naar het wantij liggen we een stuk vrijwel tegen de wind in maar met 3 knopen bootsnelheid gaan we toch met bijna 5 knopen over de grond. Het is druk, we komen een aantal schepen tegen en onze richting is een konvooi van zeker 5 schepen. Gelukkig zijn ze niet allemaal van plan om naar Langeoog te gaan. 

14.15 leggen we aan. Schuin tegenover de Noordkaper Noorderzon van Joost en Gonnie. Een korte reis vandaag, met weinig wind en een miezerig regentje. 

Na aankomst de kachel maar even aan (19 juli) om kou en vocht uit de boot en kleding te krijgen.

Even later zien we vreemde mensen op de boot van Gonnie en Joost... .. .. .. En bedenken dan pas dat weliswaar hun North Beach "Noorderzon" heette maar hun Noordkaper is "Jan van Gent".

Spiekeroog

Vrijdag 17-7-2015 Wangeroog –Spiekeroog 10 nM

Vandaag de eerste dag met wantijen. Dat betekent een zorgvuldige tochtplanning. Kijkend naar de wind :  aanvankelijk 20 knopen oost, dan afnemend en draaiend naar zuid, dan toenemend west 25 knopen in de middag. Die laatste oostenwind willen we natuurlijk gebruiken om naar het westen te komen……

 En verder : Van hoe laat tot hoe laat kan ik met mijn diepgang van 0,85 over het wantij Spiekerooger Wattfahrwasser? Volgens Quicktide, als ik rekening houdt met 20cm minder water ivm. afwaaien door Oostelijke wind, kan ik van 11.50 tot 16.00 er over heen. Dat is heel ruim. Ik maak een lijstje met tochtdelen en bekijk de stroom en windrichting per deel en maak dan een tijdplan. Volgens dat plan kunnen we om 11.00 vertrekken. Klinkt nogal ingewikkeld, maar ik probeer het zo compleet mogelijk op te zetten om te kijken of alles klopt. Met een grote natte vinger kun je vast ook een eind komen.

Precies 11.00 gooien we los. Vanwege de verwachtte 20 knopen wind (5Bf) heb ik in de haven al een dubbel rif in het grootzeil gezet. Zo zijn we nogal ondertuigd en kunnen we in smalle geultjes alles goed onder controle houden. Zodra we varen zetten we de fok.

Vooral in het zeegat tussen Wangeroog en Spiekeroog staat flink stroom en daar houden we de motor bij, dan komt een stukje met de wind vrijwel recht op kop maar stroom mee, dat geeft tot onze verrassing toch nog 6 knopen over de grond. Zo zijn we veel te vroeg bij het wantij. Zodra de koers met fok bezeild is gaat de motor uit en lopen we nog een knoop of 4 richting wantij. We zijn net een Delanta gepasseerd die alleen op motor vaart en die nu ons weer inhaalt. Als hij net gepasseerd is houdt ie ineens vaart in………… Een snelle blik op de diepte meter leert dat de diepte ineens minder dan 1m. is, dat schip zit dus aan de grond. We halen snel ons zwaardje op, dat al over de grond stuitert, en sturen naar waar we meer diepte verwachten. Onze gok klopt, iets verder bij de tonnen vandaan is het net iets dieper. Zo gaan we verder. Inmiddels zijn er geen tonnen meer maar staken, stukken boom met al dan niet samengebonden takken. De diepte loopt verder terug. Bij de staakjes merken we dat het diepste deel op een meter of 6 van de staak vandaan zit. Op enig moment loopt de diepte terug naar 90cm, onze diepgang is 85cm….. houdt niet veel over…… De Delanta achter ons was los en liep weer op ons in maar zit nu weer aan de grond en kan niet verder. Halen wij het wel of blijven wij ook steken……Ja de diepte neemt langzaam weer toe en blijft het meer dan een meter. Dan zijn we het meest kritische stukje gepasseerd …..dat ging gaaf……… Nu hebben we wel stroom tegen dus het nog dubbel gereefde grootzeil gaat er ook bij. Als de wind terugloopt tot 12 knopen, loopt onze snelheid over de grond sterk terug zodat we de 2 reven   rap eruit halen. Even later wordt de wind nog minder zodat we de laatste 2 mijl met de motor bij afleggen. In de jachthaven van Spiekeroog vinden we een keurige box met de kop naar het westen. Deze middag al wordt er wind 5-6 Bf verwacht uit het westen, dus zo liggen we prima.

Aanloop van de haven van Spiekeroog

Wangerooge

Donderdag 16-7-2015, Cuxhaven- Wangerooge 43nM

OLH heeft bepaald dat vandaag om 02.30 het tij vanuit Cuxhaven naar buiten gaat lopen, en dat is zomaar 3 knopen. Als dan je reisdoel dik 40 mijl verderop ligt dan kun je haast niet anders, dan vroeg vertrekken. De wekker dus op 02.30 en om 03.00 met een zet van de steiger op weg. Het is nog stikdonker en in de haven staat al deining. Als we de haven uitvaren, staat er zelfs een stevige deining en behoorlijk wat golven. Aan alle kanten branden lichtjes, deels op de wal, sommige van varende schepen en andere van stationaire objecten zoals bakens en vaarwegmarkering. Gelukkig wijst de plotter duidelijk welke richting we op moeten en na een paar minuten beginnen  we een beeld te krijgen, welke lichtjes bij schepen horen en welke van de vaarwegmarkering zijn, en dan wordt langzaamaan duidelijk waar we naar toe moeten en welke schepen we in de gaten moeten houden. We trekken gauw de fok er bij, dan worden de bewegingen van het schip wat rustiger, en na een kwartiertje, als we iets buiten de chaos van Cuxhaven zijn, kan ook het grootzeil omhoog. De wind is achterlijk en tussen de 10-15 knopen. Samen met de stroom zorgt dat voor een snelheid over de grond die regelmatig ruim boven de 7 knopen uit komt. Dat schiet lekker op.  We blijven helemaal links in de vaargeul, net buiten de groene tonnen, omdat we ook aan die kant de geul gaan verlaten richting Wangerooge en we willen voorkomen dat we twee keer het hele verkeersstelsel over moeten steken.

En je denkt: in het holst van de nacht vertrekken, dan ben ik de enige, maar nee hoor, tegelijk met ons blijken er nog een stuk of 7 boten te vertrekken, allemaal profiterend van de stroom. Grappig!

Om 04.30 begint het al aardig licht te worden en wordt ook de oriëntatie een stuk makkelijker. Na 20 mijl buigen we af van de geul en gaan we richting Wangerooge. De wind is nu vrijwel recht van achter en we hebben de stroom dwars. Dat is lastig zeilen op een gijpkoers met erg beweeglijk water.

Kluiver te loevert en bulletalie op de giek

De bulletalie gaat aan de giek om onverwachte klapgijp te voorkomen (en die hadden we ook 1x echt nodig) en de kluiver wordt te loevert uitgeboomd. Soms zakt de wind wat in en omdat we op het eind geen stroom tegen willen, houden we de voortgang boven de 4 knopen door af en toe de motor bij te zetten. Zo komen we bij de bocht om Wangerooge, vinden de boeienlijn en lopen het haventje binnen. We ontdekken, dat er meer ondieptes zitten dan uit onze kaart en gidsen blijkt, maar met een ophaalbaar midzwaardje leidt dat niet direct tot problemen. Om 11.30 maken we vast aan de steiger.

De haven van Wangerooge ligt 5 km van het dorp vandaan. Met hoog water komt er 2x een veerboot die badgasten haalt en brengt.

Het treintje op Wangerooge

Aansluitend komt er op die momenten een treintje uit het dorp om vertrekkende gasten naar de veerboot te brengen en de nieuwe gasten naar het dorp. Wij stappen ook in het treintje om het dorpje te bekijken, dat blijkt de laatste trein die dag te zijn zodat we terug lopen, 5 km. Heerlijk in de zon door een in alle opzichten “schoon landschap”.  En het dorpje…. echt een badplaats – kurort – rieten strandstoelen – terrasjes – winkeltjes – strandspullen – gezellige sfeer..

En onze tochtplanning, belangrijk als je zo op stroom vaart en over het Wad wil, die klopte! Dat is in onbekend gebied altijd weer mooi om te merken.

Cuxhaven

Woensdag 15-7-20015 Gieselaukanaal – Cuxhaven

Vanaf 15.30 gaat de stroom op de Elbe van Brunsbüttel naar Cuxhaven lopen. Omdat de stroom op kan lopen tot 3 knopen is het verstandig de tocht zo te plannen dat je de stroom mee hebt. We houden met een uurtje vertraging bij de sluis rekening en vertrekken dus om 9.30 vanaf onze plek bij het Gieselaukanaal. Alles zit mee en als we in het zicht van de grote sluis tussen Noord- Oostzee- Kanaal en de Elbe zijn,  blijkt die open te staan en sluit vrijwel direct nadat we er in liggen. Zodoende zijn we eigenlijk een uurtje te vroeg op de Elbe maar er loopt nog maar een knoopje stroom en dat wordt snel minder. De wind is wel uit de goede richting maar minder dan 2 knopen dus daar hebben we niks aan. Als de stroom een keer mee gaat lopen hebben we inderdaad zo maar 3 knopen mee. Dat schiet op, maar ….we moeten niet de haveningang  in die opschietende stroom mislopen…inmiddels is dat ruim 4 knopen! Dus we steken vast over, richting oever…tot het dringende getoeter van een vrachtvaarder, hij blijkt net één haveningang eerder naar binnen te willen….we snappen in ieder geval zijn bedoeling en nemen even gas terug, dringend….dan om 18.00 scheuren we de jachthaven van Cuxhaven binnen. Je moet met die stroom ook met een vliegende  snelheid naar binnen, door de smalle haveningang, anders ben je of al voorbij of wordt je op de kant gezet. Direct na binnenkomst wel het gas eraf. Het is in ieder geval weer duidelijk, we varen op STROOM. Dan nog even afmeren bij de dieselpomp, want ons volgende doel is de Duitse Waddeneilanden, meest zonder autoverkeer, dus ook zonder brandstof.

Harde Banken Beurse Billen

Harde Banken, beurse billen

Onze zeilboot heeft in de kuip harde polyester banken om op te zitten. Als een zeiltocht 8 uur duurt zit je dan 8 uur met je billen op een harde bank, die samen met de boot voortdurend in beweging is. Het effect laat zich raden. Nu zijn er allerlei losse kuip-kussens in de handel, sommige simpel, andere minder simpel en met meer zitcomfort, maar één ding hebben ze allemaal met elkaar gemeen, ze liggen los in de kuip en met een flinke windvlaag gaan ze vliegen of als je heel druk bent met overstag gaan bijvoorbeeld, liggen ze in de weg. Bindt je ze vast met een touwtje dan raakt dat geheid in de knoop met een schoot of andere lijn.

Leuk voor in de zon als je stilligt in de haven maar niet onder wat heftiger  omstandigheden onderweg.

Omdat mijn zitvlees(vet) het afgelopen half jaar nogal wat is verminderd, is mijn zitcomfort tijdens het varen danig in de knel gekomen.  En daar heb ik het volgende op gevonden: Van één van de aanwezige zitmatjes gewoon wat stukjes afgeknipt, zodat het ongeveer de bescheiden vorm en afmetingen heeft van mijn zitvlak.  Voor we vertrekken stop ik dat in mijn broek. Een zeilbroek daaroverheen camoufleert het wat minder gracieuze effect van deze broekvulling. Het resultaat is dat je altijd op je eigen kussentje zit, het blijft droog, is warm en er ligt niks in de weg in de kuip.

Ik vind het een echte aanrader voor mensen met “harde bank” problemen.

NOK (Noord- Oostzee Kanaal)

14-7-2015 Laboe – Gieselaukanaal 43 nM

Vandaag is Eise, onze kleinzoon, jarig dus er moet al vroeg een sms-je naar hem toe. Dat kan makkelijk want de wekker staat vandaag op 5 uur, om 5.30 kunnen we onze douchekaart inleveren (€20 statiegeld) en om 6.00 gaan we. We willen morgen tot Cuxhaven en vandaag ongeveer de helft. Dan kom je uit op de ligplaatsen aan het Gieselaukanaal, 42nM vanaf Holtenau, waar je door de sluis moet het Noord- Oostzee Kanaal (NOK) op. Omdat je bij een sluis nooit weet hoe lang het duurt voor je er door bent en omdat we bijtijds in het Gieselaukanaal willen zijn om een leuk plekje uit te kunnen zoeken, bepalen we de starttijd op vroeg. Het mag duidelijk zijn dat we af en toe vroeg uit de veren niet direct als een straf ervaren. Integendeel, het is speciaal en we genieten, in de vroege ochtend.

Van Laboe naar de ingang van de sluis is maar 1-2nM dus om 6.30 liggen we voor de Alte Schleuse, volgens de Reeds Almanac (2008) en volgens onze ervaring van 6 jaar geleden de sluis, waar de jachten door moeten. Omdat we niet precies uit de betekenis van de getoonde lichten komen roepen we de sluis aan, om ons te melden. Nog 20 minuten geduld, dan gaat ie richting het kanaal schutten, wacht maar bij de andere jachten op de wachtplaats, zegt ie. Alle andere jachten die we zien, liggen aan een steiger en verkeren in diepe rust. Als het 7 uur is zie ik wel uit de grote sluis beroepsvaart komen, dan valt het me op dat een Duits jacht wat achter ons zat niet mee gekomen is naar de sluis, maar een eind terug lijkt te wachten. Dan komt er ineens uit mijn herinnering naar boven over wat Geert en Margreet vertelden, dat ze met de grote beroepsvaart mee geschut waren, omdat de jachtensluis buiten dienst was. Langzaam wordt ik wakker, zal maar eens  naar de grote sluis varen, om te zien of we daar misschien moeten zijn. En jawel, daar liggen een tiental jachten te wachten, kennelijk voor de sluis. En inderdaad,  10 minuten later, nadat er 2 grote schepen ingevaren zijn,  roept de sluismeester over de marifoon, dat nu “die Sportboote”  naar  binnen kunnen varen. Alles bij elkaar zijn we een uurtje na aankomst door de sluis en varen we om 7.45 het NOK in.

Dan is het verder gas open tot een 4,5 knoop en wachten tot je er bent. Onderweg komen schepen van allerlei soort langs. Een “plezierjacht” met, volgens de AIS, afmetingen 90x14m, een heuse stoomboot als rondvaartboot, diverse tankers en containerschepen, een marineschip en vele jachten. Altijd wat te zien. De diverse pontjes die het vaarwater oversteken zorgen voor een beetje spanning, gaat ie nog over voor je of wacht ie tot je gepasseerd bent. Of gaat ie net als je er aan komt en moet je in de remmen of het roer volledig om? Opletten dus.

Rond een uur of 2 draaien we het Gieselaukanaal in en vinden een prima plekje aan de steiger, waar we mooi met Joost de wal op kunnen. Hoewel het kanaal een 30m breed is en we zeker een km van het NOK afliggen, zorgen de grote passerende schepen voor zoveel zuiging dat we zeker 20cm t.o.v. de steiger zakken. Het kanaal wordt met regelmaat “leeggezogen” door grote schepen die op een km afstand passeren. De eerste keer weet je niet wat je overkomt.